Andrzeja Krzeczunowicza, wielkiego Polaka o ormiańskich korzeniach po raz pierwszy spotkałem w Paryżu, gdy objął w 1989 roku stanowisko dyrektora Biblioteki Polskiej. Od tego czasu aż do wyjazdu do Brukseli (1992) często spotykaliśmy się w jego gabinecie lub w pobliskiej kafejce popijając piwo i rozprawiając o problemach paryskiej Polonii. Był wspaniałym rozmówcą, a jeszcze lepszym słuchaczem. Podczas jego ambasadorowania w Brukseli odwiedziłem go tylko raz w 1997 roku. Ambasador był w tym czasie także przedstawicielem RP przy NATO i wpadliśmy na pomysł zorganizowania w Kwaterze Głównej NATO w Mons pod Brukselą sympozjum biografistyki polonijnej pod tytułem „Polacy w siłach zbrojnych i policji państw obcych”. Projekt ten zrealizowałem dopiero w 2001 roku. Niestety bez udziału Andrzeja Krzeczunowicza. Natomiast na kolejnym sympozjum biografistyki polonijnej w Stella Plage o Polakach we Francji zorganizowanym w 2004 czynnie uczestniczył. Ja natomiast miałem zaszczyt i przyjemność uczestniczyć w wielkiej warszawskiej gali jubileuszowej jego 85-lecia w Teatrze Królewskim w Starej Oranżerii. Ostatni raz spotkaliśmy się na Targach Książki w Warszawie w 2018 roku. Później już tylko była korespondencja i telefoniczne rozmowy. Jego sylwetkę opracowałem do przygotowywanego do druku III tomu albumu Twórcy wizerunku Polonii. Szkoda, że ta publikacja nie będzie już mogła być mu wręczona. Andrzej Krzeczunowicz był człowiekiem wielkiej klasy i jako ambasador wspaniale reprezentował nasz kraj, czego nie można powiedzieć o licznych przedstawicielach polskiej dyplomacji. W życiu poza zawodowym był osobą szalenie sympatyczną, ciepłą z dużym poczuciem humoru. Tak go zapamiętam.
Andrzej Krzeczunowicz urodził się 20 listopada 1930 roku we Lwowie, jako syn Kornela i Heleny z Lubienieckich. Matka pochodziła z hrabiowskiego rodu Lubienieckich herbu Rola. Ojciec należał do szlacheckiej rodziny o korzeniach ormiańskich. Po wybuchu II wojny światowej wspólnie z matką i braćmi przedostał się przez Wilkowo i Wiedeń do Włoch, skąd pojechali do Francji. Zamieszkali na południu w Arcachon, gdzie Andrzej z braćmi rozpoczął naukę w szkole. Pod koniec 1940 roku zostali przeniesieni do Marsylii, a następnie do Hyères, gdzie bracia wznowili naukę i chodzili przez dwa lata do szkoły. We wrześniu 1942 roku przenieśli się na krótko do Hiszpanii i Portugalii, skąd przetransportowano ich do Szkocji, a następnie do Anglii. Po ukończeniu studiów historycznych na Uniwersytecie St. Andrews (Szkocja) oraz studiów podyplomowych w dziedzinie nauk politycznych na Uniwersytecie w Strasburgu od 1954 pracował w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Monachium piastując kolejno stanowiska: redaktor 1954-1969, kierownik działu radiowego 1969-1975, redaktor programowy 1975-1980, zastępca dyrektora 1980-1988. W latach 1989-1992 pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Polskiej i Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu. W 1992 został mianowany ambasadorem RP w Belgii i Luksemburgu oraz Stałym Przedstawicielem RP przy NATO i Unii Zachodnioeuropejskiej. Brał udział w rokowaniach w sprawie wejścia Polski do NATO. Po zakończeniu kariery dyplomatycznej w 1997 podjął pracę jako starszy pracownik naukowy w Saint Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim. Wykładowca na Uniwersytecie Opolskim i na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie. Wieloletni współpracownik amerykańskiego tygodnika „Time” oraz czasopism polskich w Londynie, Paryżu i Nowym Jorku. Autor publikacji książkowych: Krok po kroku-polska droga do NATO (Kraków 1999), Globalizacja: geneza, zasięg, konsekwencje, podręcznik akademicki (Częstochowa 2006), Bołszowce. Wspomnienia z dzieciństwa na Kresach (Warszawa 2014). Prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie 2010-2018; II wiceprezydent Związku Polskich Kawalerów Maltańskich 1997-2002. Członek: Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Rady Ambasadorów Europejskiej Akademii Dyplomacji w Warszawie. Odznaczenia: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Suwerennego Zakonu Kawalerów Maltańskich, Wielki Krzyż Zasługi Księstwa Luksemburg, Order Leopolda II. Zmarł 17 listopada 2020 roku w Warszawie.
Zbigniew Judycki
